Τι κοινό έχουν το ZX Spectrum, το ηλεκτρονικό Pac-Man στα ουφάδικα, το Nintendo Game Boy, το Sega Master System και τα Synthesizers της Roland; Χρησιμοποιούσαν τον ίδιο επεξεργαστή! Ο Zilog Z80 παρουσιάστηκε το 1976 με σκοπό να είναι μια εναλλακτική λύση χαμηλού κόστους αλλά ταυτόχρονα πλήρως συμβατός με τον Intel 8080.
Φτιαγμένος αρχικά με 8,500 τρανσίστορ και με ταχύτητα 2.5 MHz, έγινε η επιλογή πολλών κατασκευαστών που ήθελαν ένα SoC (system on a chip) που είχε αρκετή δύναμη, χαμηλή κατανάλωση και σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορούσε να παραμετροποιηθεί ανάλογα το εκάστοτε hardware.
Ο ΖΧ Spectrum είναι ο πιο γνωστός υπολογιστής που βασίστηκε σε αυτόν τον επεξεργαστή, αλλά υπήρχαν και άλλα αγαπημένα συστήματα όπως το TRS-80, Timex Sinclair, Sharp X1, και Coleco Adam. Από κονσόλες, το Game Boy και το Game Boy Color χρησιμοποιούσαν παραμετροποιημένες εκδόσεις του Z80, το Sega Master System και Game Gear επίσης, ενώ το Sega Mega Drive τον χρησιμοποιούσε ως ξεχωριστή μονάδα επεξεργασίας ήχου, οδηγώντας το Yamaha YM2612 στο να παράγει τις γνωστές μελωδίες που συνόδευαν αγαπημένα παιχνίδια. Ταυτόχρονα, πολλά arcades όπως το PacMan και το Donkey Kong της Nintendo είχαν ως κεντρικό επεξεργαστή.
Τι δουλεία είχε όμως ο Zilog Ζ80 να παράγεται μέχρι σήμερα; Δεν πρόκειται ακριβώς για το ίδιο τσιπ που κατασκευάστηκε το 1976, αλλά παραλλαγές και αναβαθμίσεις του που βρίσκουν εφαρμογές στην βιομηχανία, τα εκπαιδευτικά stem kits, ενώ υπάρχει σε διάφορα ηλεκτρονικά gadgets γύρω μας όπως επιστημονικές αριθμομηχανές με δυνατότητα γραφημάτων, weather stations, εξοπλισμός υγείας όπως ηλεκτρικά πιεσόμετρα και άλλα.
Ο τερματισμός της κατασκευής επήλθε διότι… τελείωσαν τα wafers (οι βάφλες πυριτίου) που απαιτούνται για την κατασκευή τους. Αυτός ο επεξεργαστής κατασκευάζεται πολύ διαφορετική διαδικασία με τους σημερινούς επεξεργαστές που αγγίζουν τα 4-nm, οπότε τόσο οι ύλες όσο και η παραγωγή είναι πλέον ασύμφορη, ενώ υπάρχουν νεότερα και ικανότερα SoC για όλες τις νεότερες εφαρμογές που αναφέραμε.
Οι τελευταίες παραγγελίες για την νεότερη 4-micron έκδοση του chip με την ονομασία ZC8400 αναμένονται να τερματιστούν στις 14 Ιουνίου 2024, ενώ τα Z180 και eZ80, οι απόγονοι του Z80, θα συνεχίσουν να παράγονται από την Zilog.
Αν έχετε κάποιον Speccy που θέλει επισκευή και αγάπη, υπάρχει ακόμα ελπίδα!
