Τρίποδο: Ένα παρεξηγημένο αλλά χρήσιμο φωτογραφικό αξεσουάρ

Οι περισσότεροι χρήστες θεωρούν ότι το τρίποδο είναι ένα αξεσουάρ το οποίο απευθύνεται στους ημιεπαγγελματίες ή επαγγελματίες φωτογράφους.  Άλλοι πιστεύουν πως πρόκειται απλά για «πρόσθετο βάρος» στη βαλίτσα και τέλος, υπάρχουν και αυτοί που το αγόρασαν για να κοσμεί… τη ντουλάπα τους! Λόγω της σχεδιαστικής του ιδιαιτερότητας, το τρίποδο δεν μπορεί να τοποθετηθεί εύκολα σε τσάντα και δυστυχώς καταλαμβάνει αρκετό χώρο σε μία βαλίτσα, οπότε καταλήγει να μπαίνει και να βγαίνει από την αποθήκη μόνο σε οικογενειακές συγκεντρώσεις. Μέγα λάθος! Ρίξε μια ματιά παρακάτω και θα καταλάβεις γιατί το τρίποδο - σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα tips του Plaisio Blog - μπορεί να αναβαθμίσει τη φωτογραφική σου εμπειρία και να σου δώσει την ευκαιρία να αξιοποιήσεις πλήρως τις δυνατότητες της κάμεράς σου.

Ο «Δεκάλογος» του τριπόδου!

Στον φωτογραφικό εξοπλισµό το πιο απαραίτητο µέσο στήριξης είναι το τρίποδο και παρακάτω θα σου δώσουμε δέκα λόγους, για να σου αποδείξουμε ότι αξίζει να επενδύσεις τα χρήματα σου και να αγοράσεις όχι απλά ένα τρίποδο, αλλά ένα καλό τρίποδο! Σταθερότητα: Το προφανές. Ένα τρίποδο σου εξασφαλίζει μεγαλύτερη σταθερότητα από οποιοδήποτε σύστημα οπτικής σταθεροποίησης, ακόμα και όταν ο φακός ή η μηχανή σου δεν ενσωματώνουν κάποια παρόμοια τεχνολογία. Μεγαλύτερο ISO: To τρίποδο σου δίνει τη δυνατότητα να βελτιώσεις την ευκρίνεια των φωτογραφιών σου, όταν οι λήψεις πραγματοποιούνται σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται εξαιρετικά χαμηλή ταχύτητα κλείστρου, ώστε να περάσει περισσότερο φως στον αισθητήρα της μηχανής, άρα και να εξαλειφθεί ο ψηφιακός θόρυβος (βλ. αστροφωτογράφηση). Εστίαση: Έχοντας ένα σταθερό σημείο αναφοράς, τα εξελιγμένα συστήματα εστίασης των σύγχρονων φωτογραφικών μηχανών «νετάρουν» ακόμα πιο  γρήγορα. Τηλεφακοί: Το τρίποδο καθιστά ευκολότερη τη χρήση τηλεφακών, δεχόμενο όλο το επιπρόσθετο βάρος. Ξέρεις πόσοι έχουν κλάψει κάμερα ή φακό από πτώση; Περισσότεροι από όσους νομίζεις! Σωστό καδράρισμα: Εκτός από το να αποσβένει κραδασμούς και να στηρίζει αποτελεσματικά το φωτογραφικό σου σύστημα, το τρίποδο βοηθά σημαντικά στο σωστό «καδράρισμα» της εικόνας, δίνοντας σου τη δυνατότητα να τσεκάρεις υπομονετικά ακόμα και το τελευταίο χιλιοστό του θέματος. Light photography: Όπως είδαμε και στον προηγούμενο φωτογραφικό οδηγό, το τρίποδο συμβάλλει στη δημιουργία φωτογραφιών με κινούμενους, φωτεινούς στόχους (αυτοκίνητα, αεροσκάφη, τρένα) ή μικρότερες πηγές φωτός, δημιουργώντας εντυπωσιακά εφέ. Timer: Tο τρίποδο επιτρέπει τη λήψη φωτογραφιών με χρονοδιακόπτη (timer), οπότε μπορείς να τραβάς ακόμα και τον εαυτό σου - οπου και αν βρίσκεσαι - αρκεί να υπάρχει σταθερή επιφάνεια και μπόλικη φαντασία. Macro: H macro φωτογραφία απαιτεί χαμηλές ταχύτητες και κλειστά διαφράγματα. Χρησιμοποιούμε όσο πιο χαμηλή ευαισθησία ISO είναι δυνατόν. Για να έχουν εντυπωσιακό αποτέλεσμα οι φωτογραφίες σου πρέπει να έχεις στη διάθεση σου μία μηχανή (DSLR/Mirrorless/Compact), ένα φακό macro και ένα τρίποδο, με μικρό άνοιγμα - προκειμένου να πλησιάσεις το θέμα σου αθόρυβα και χωρίς τρέμουλο. Βάση φλας/μικροφώνου: Το τρίποδο μπορεί να μεταμορφωθεί σε βάση και να τοποθετηθεί σε σταθερές - ακόμα και περίεργες - γωνίες, για να τοποθετήσεις πάνω του ανακλαστήρες, ασύρματα φλας ή μικρόφωνα. Bracketing: Bracketing είναι η διαδοχική υπερέκθεση και υποέκθεση που κάνει ο φωτογράφος για να πετύχει ένα καλύτερο φωτογραφικό αποτέλεσμα. Ο φωτογράφος τραβά μια φωτογραφία με τις σωστές κατά την άποψη του ρυθμίσεις, μια με υπερέκθεση και μια με υποέκθεση ώστε να είναι σίγουρος ότι κάποια θα είναι η καλύτερη. Επίσης, χρησιμοποιώντας το ανάλογο λογισμικό, αποκτά πρωτογενές υλικό για HDR και παράλληλα κρατά αναλλοίωτο το πρωτότυπο.

Επίλεξε το κατάλληλο τρίποδο

Κάθε κάτοχος φωτογραφικής μηχανής που αποφασίζει να αγοράσει ένα τρίποδο θα πρέπει να έχει στο μυαλό του τα παρακάτω (παρουσιάζονται με σειρά σπουδαιότητας):

• την ποιότητα κατασκευής και το βάρος μπορεί να στηρίξει η κεφαλή
• το βάρος και τον όγκο
• την τιμή λιανικής πώλησης

Μία βαριά μηχανή, εφοδιασμένη με έναν μεγάλο τηλεφακό θα μπορέσει να αναποδογυρίσει ένα ελαφρύ ή «αδύναμο» τρίποδο, ενώ ένα βαρύ και μεγάλο τρίποδο για μία πχ. Compact μηχανή θα ήταν κάπως υπερβολικό. Τσέκαρε το βάρος της μηχανής, τους φακούς που έχεις ή σκέφτεσαι να αγοράσεις και ρώτα το εξειδικευμένο προσωπικό μας, το οποίο θα σε βοηθήσει να εντοπίσεις ό,τι χρειάζεσαι.

Κάθε λεπτομέρεια μετράει

Το τρίποδο αποτελείται από τέσσερα κύρια μέρη, τα οποία καθορίζουν την σταθερότητα και τις δυνατότητές του: τα πόδια, την κεφαλή, τον κορμό και τα πέλματα. Αυτά είναι και τα στοιχεία που διαμορφώνουν την αντοχή, το βάρος και την ευελιξία του. Πχ. ένα τρίποδο κατασκευασμένο από ανθρακονήματα είναι πολύ ελαφρύτερο από ένα μεταλλικό. Τα τρίποδα, άρα και τα πόδια τους, κατασκευάζονται συνήθως από αλουμίνιο (ελαφρύ και σχετικά προσιτό), ατσάλι (στιβαρό αλλά βαρύ), ανθρακονήματα και μαγνήσιο (ελαφριά, ανθεκτικά αλλά και πολύ ακριβά). Μάλιστα, για τα δύο τελευταία πιστεύεται ότι μπορούν να απορροφήσουν και αρκετούς από τους περιβαλλοντικούς κραδασμούς. Ο κορμός παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο, αφού εκτός από τον όγκο και το βάρος, επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό και το ύψος στο οποίο τερματίζει η κεφαλή - άρα και η κάμερα σου. Η κεφαλή είναι το σημείο επαφής της κάμερας με το τρίποδο. Οι πιο συνηθισμένες εκδοχές είναι (από αριστερά προς τα δεξιά):

• Με επίπεδη επικλινής βάση (Pan & Tilt): Ο πιο διαδεδομένος τύπος κεφαλής, τουλάχιστον ως πρόσφατα. Οι κινήσεις γίνονται σε τρία επίπεδα ενώ οι χειρισμοί πραγματοποιούνται είτε με δύο είτε με τρεις μοχλούς προς τις αντίστοιχες κατευθύνσεις.
• Mε σφαιρική βάση (Ball): Γνωρίζουν τεράστια δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια λόγω του μικρού όγκου και της μεγάλης πρακτικότητας. Όπως φανερώνει και το όνομα τους, η στήριξη γίνεται μέσο ενός σφαιρικού ρουλεμάν.
• Με Gimball: Προσφέρουν ανεξάρτητη και συνεχή σταθεροποίηση τριών αξόνων και είναι ιδανικές για μεγαλύτερα φωτογραφικά συστήματα, τα οποία συνήθως χρησιμοποιούνται για κινηματογραφικές λήψεις (Gimball). Είναι δε και οι πιο ακριβές.

Σημαντικό ρόλο παίζει και η δυνατότητα γρήγορης ασφάλισης & απασφάλισης της μηχανής από το τρίποδο, ένα χαρακτηριστικό το οποίο σχετίζεται άμεσα με την ποιότητα και το είδος της κεφαλής. Πχ. η σφαιρική βάση προσφέρει μεγαλύτερη ανεξαρτησία και ευελιξία αλλά είναι επιρρεπής στην αστάθεια, άρα απαιτεί μεγαλύτερη προσοχή στο χειρισμό. Τελευταία αλλά εξίσου σημαντικά, τα πέλματα, τα οποία είναι υπεύθυνα για τις αντιολισθητικές ικανότητες του τριπόδου, όπως και τα λάστιχα ενός αυτοκινήτου, άρα ένα τρίποδο με ποιοτικά πέλματα αυξάνει τη σταθερότητα του συνολικού συστήματος.

Μικρό ή μεγάλο τρίποδο;

Τώρα θα μου πεις, οκ, υπάρχουν και μικρότερα τρίποδα, σταθερού μήκους αλλά με εξαιρετικά ευλύγιστα πόδια και universal κεφαλές, τα οποία είναι πιο ελαφριά και πιο οικονομικά. Τα μίνι τρίποδα - όπως αποκαλούνται - αποτελούν μία εξαιρετική λύση. Μικρά, ελαφριά και ανθεκτικά, χωράνε άνετα στην τσάντα σου (ακόμα και στην τσέπη σου) και μπορούν - υπο συνθήκη - να στηρίξουν ακόμη και μεγάλους φακούς ζουμ. Συνήθως προτιμούνται για τη λήψη φωτογραφιών ή βίντεο με ελαφρύτερα φωτογραφικά συστήματα, smartphones ή action-cams, καθώς μπορούν να τοποθετηθούν σε απρόσιτα και περίεργα σημεία. Δυστυχώς δεν προσφέρουν τις δυνατότητες των κανονικών τριπόδων, οπότε αυτή η απόφαση θα πρέπει να παρθεί βάσει της θεματολογίας που επιθυμείς να εστιάσεις. Όπως και να 'χει ένα ωραίο time lapse ή μία καλή macro θα καταφέρεις να το έχεις!