Μάριος
Δρακόπουλος
Μαϊ 31, 6:27μμ
Τι είν’ retro, τι μη-retro και τι τ’ ανάμεσό τους;
Δεν θα το κρύψουμε. Στο Πλαίσιο λατρεύουμε τα παλιά videogames και την ιστορία τους. Εξ’ άλλου, έχουμε ειδικό κομμάτι στο κατάστημά μας αφιερωμένο σε αυτά, όπου θα βρείτε mini κονσόλες αλλά και συλλεκτικά memorabilia κάθε είδους.
Όσο ο καιρός περνάει όμως, τόσο εγείρονται νέα ερωτήματα για το τι είναι πλέον ρετρό στον κόσμο των ηλεκτρονικών παιχνιδιών και τι όχι.
Ας ξεκινήσουμε όμως από τα βασικά: Ο όρος «retro» είναι μια λατινική λέξη που περιγράφει την επιστροφή. Το «πίσω». Βέβαια, αυτό που εμείς χρησιμοποιούμε σήμερα, έχει την εννοιολογική βάση του του στην γαλλική λέξη rétrospectif που σημαίνει ανασκόπηση.
Πλέον με την λέξη “retro” εννοούμε στιλ προηγούμενων δεκαετιών τα οποία τείνουμε να αναβιώνουμε είτε για αισθητικούς λόγους, είτε εξ’ αιτίας της νοσταλγίας.
[caption id="attachment_82359" align="alignnone" width="1365"]
Φυσικά και βλέπουμε ακόμα "Τα φιλαράκια".[/caption]
Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα σύνδεση των ανθρώπων με το παρελθόν. Ίσως οι περισσότεροι που μας διαβάζετε να μην έχετε ζήσει στην δεκαετία του 80 και του 90, ακόμα και των 00’s. Ταυτόχρονα, μέσα από τις ταινίες, τη μουσική αλλά και τη μόδα, αναβλύζει μια νοσταλγική εικόνα για περασμένες εποχές και δημιουργούν αυτό που μπορούμε να ονομάσουμε ως ιδεαλιστική νοσταλγία και αφορά κυρίως την αισθητική αλλά και κάποιες lifestyle επιλογές.
Ας μην επεκταθούμε περισσότερο όμως. Για χάρη αυτού του κειμένου, έχουμε, ελπίζω, έναν αρκετά καλό ορισμό του "retro".
Όταν αναφέρει κάποιος το retro gaming συνήθως μας έρχονται στο μυαλό πολύ συγκεκριμένα πράγματα: 8-bit και 16-bit κονσόλες όπως το Super Nintendo, το Master System και το Game Boy, οικιακοί υπολογιστές όπως ο Commodore 64, Amiga, Atari ST και Sinclair Spectrum. Δεν λείπουν τα arcade παιχνίδια (τα γνωστά ουφάδικα) όπως το Street Fighter 2, το Pac-Man και το Bubble Bobble, παιχνίδια σε DOS, Windows 3.11 και Windows 95.
Όπως είπαμε όμως, έχει δημιουργηθεί ένα ιδιαίτερο ζήτημα: Ο χρόνος και η τεχνολογία προχωράνε. Καλπάζουν, θα λέγαμε και αυτό δημιουργεί ενδιαφέρουσες καταστάσεις.
Παίρνοντας για παράδειγμα το πρώτο Xbox, το οποίο γιόρτασε αισίως τα 20 χρόνια του, θα έπρεπε να θεωρείται «ρετρό». Παρ’ όλα αυτά, αν κάποιος το χαρακτηρίσει ως τέτοιο οπουδήποτε στο internet θα δεχτεί σφοδρή αντίδραση από ανθρώπους που υποστηρίζουν το αντίθετο και μάλιστα με πολύ… ενθουσιασμό.
Και είναι αρκετά παράδοξο αν σκεφτεί κανείς ότι στο αρχικό Xbox αλλά και στις κονσόλες ολόκληρης της έκτης γενιάς (PlayStation 2, GameCube) είχαν κυκλοφορήσει «ρετρό συλλογές» από παιχνίδια του Sega Mega Drive: Μιας κονσόλας που εκείνη την εποχή είχε κλείσει μόλις τα 13 χρόνια ζωής.
[caption id="attachment_82361" align="alignnone" width="646"]
Μερικά παιχνίδια στην Sonic Mega Collection δεν είχαν κλείσει καν 10ετία (!)[/caption]
Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν το σκεφτεί κανείς: Πως γίνεται το 2001 το Sega Mega Drive να θεωρείται ρετρό στα 13 χρόνια κυκλοφορίας του, ενω το αρχικό Xbox, κλείνοντας τα 20 ολόκληρα χρόνια από την κυκλοφορία του να αποκλείεται από την σφαίρα του retrogaming και μάλιστα με πολλούς παίκτες να είναι αρκετά αυστηροί σε αυτήν την θέση;
Θα μπορούσε να πει κάποιος πως εν τέλει τα χρόνια δεν παίζουν ρόλο. Η συζήτηση μπορεί να επικεντρωθεί στον τρόπο παραγωγής και κατανάλωσης των video games. Και είναι αλήθεια! Από τα 8 και τα 16-bit παιχνίδια που ήταν projects που μπορούσε μια μικρή ταλαντούχα ομάδα να αναπτύξει πλήρως και να κυκλοφορήσει, περάσαμε στην βιομηχανία εκατομμυρίων μέσα σε μόλις 3 γενιές κονσολών. Πρόκειται ένα γεγονός δεν είναι κάτι που μπορεί εύκολα να παραλειφτεί. Αλλιώς φτιάχνονταν τα παιχνίδια στο Sega Mega Drive, αλλιώς στο Nintendo 64 και το PlayStation και αλλιώς στο GameCube και το Xbox. Όπως και οι παίκτες δεν ήταν ίδιοι. Πολλοί από τους σημερινούς «retrogamers» γνώρισαν την τεράστια αυτή αλλαγή στο τέλος της εφηβείας τους αλλά και ως νέοι ενήλικες, ενώ ως παιδιά γνώρισαν τα παιχνίδια όπως υπήρχαν στη «παλιά» τους μορφή.
Ταυτόχρονα η τεχνολογία άλλαξε συντριπτικά. Με την έλευση των 3D γραφικών και την καθιέρωση τους ως νόρμας στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 90, αλλά και την σχετική τους τελειοποίηση στα 00’s, ήταν ξεκάθαρο πως η ανάπτυξη της τεχνολογίας των υπολογιστών άλλαξε άρδην την συγκεκριμένη βιομηχανία.
[caption id="attachment_82362" align="alignnone" width="974"]
Το Unreal μας είχε αφήσει άφωνους.[/caption]
Αυτά ίσως για πολλούς να αποτελούν αλάνθαστα σημάδια για το τι θεωρείται retro gaming και τι όχι, όμως πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι και η τωρινή βιομηχανία έχει προκύψει από εξ’ ίσου συντριπτικές αλλαγές στην τεχνολογία και ίσως μεγαλύτερες από εκείνες που ζήσαμε σε ανάλογη χρονική περίοδο στο παρελθόν. Είναι κάτι που έρχεται αναπόφευκτα με τον χρόνο και θα συνεχίσει να εξελίσσεται, όσο υπάρχει ανθρωπότητα και όσο ενδιαφέρεται να αλληλοεπιδρά με τους φανταστικούς ψηφιακούς κόσμους που δημιουργεί. Αυτό συνέβη και στις κονσόλες του παρελθόντος και θα συνεχίσει να συμβαίνει και στο μέλλον.
Δεν είναι τυχαίο βέβαια πως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια δεν υπήρξαν ποτέ στην αφάνεια. Δεν ήταν πάντα τόσο εμφανή στην κυρίαρχη κουλτούρα όσο σήμερα, αλλά δεν ήταν και ποτέ παντελώς «αόρατα». Από την δεκαετία του 1980 – μια δεκαετία που θεωρείται μια από τις «χρυσές» του gaming, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια είχαν ήδη γνωρίσει μεγάλη αναγνώριση. Μην ξεχνάμε τα κινηματογραφικά έργα όπως το “The Wizard” και την πρώτη κινηματογραφική μεταφορά του Super Mario Bros. Στα 90’s αυτή η άνοδος συνεχίστηκε με τα κόμικς να αρχίσουν να μπαίνουν στον χορό, όπως και δεκάδες σειρές καρτούν που ήρθαν να προστεθούν σε ακόμα περισσότερες κινηματογραφικές μεταφορές. Αυτό σημαίνει πως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια δεν έμειναν ποτέ απαρατήρητα από το ευρύ κοινό τα τελευταία 40 χρόνια. Οπότε η πρόοδός τους ήταν και θα είναι πάντα εμφανής και μετρήσιμη.
[caption id="attachment_82363" align="alignnone" width="1081"]
Η ατάκα "I love the Power Glove, it's so bad" θα είναι για πάντα αστεία.[/caption]
Πηγαίνοντας όμως στην ρίζα του ζητήματος, βρίσκουμε έναν βασικό και αρκετά πιο σκοτεινό λόγο που μας αρέσει να διαχωρίζουμε το ρετρό στα videogames και μάλιστα τόσο αυστηρά:
Μεγαλώνουμε, και αυτό δεν αρέσει σε κανέναν μας.
Χτυπάει πολύ περίεργα στον ψυχισμό ενός ανθρώπου που ακόμα δεν έχει κλείσει τα 50 έτη της ζωής του να βλέπει την κονσόλα με την οποία μεγάλωσε στο μουσείο, παρέα με την κονσόλα που είχε ως φοιτητής. Με τον ίδιο τρόπο, είναι πολύ διαφορετικό να είσαι ένας ψαγμένος 20άρης που ενδιαφέρεται για την τεχνολογία και την ιστορία, και άλλο ένας 35άρης με το ίδιο ενδιαφέρον. Η δεύτερη περίπτωση (στην οποία ανήκει και ο γραφών) δίνει περισσότερο την εντύπωση ενός ανθρώπου που έχει κολλήσει στο παρελθόν, αδυνατώντας να αντιμετωπίσει την ζοφερή πραγματικότητα του παρόντος και το μέλλον στο οποίο θα είναι στα μετόπισθεν, αφήνοντας τις επόμενες γενιές να παίρνουν τα ηνία. Να γίνεται δηλαδή οι γονείς και οι παππούδες του.
[caption id="attachment_82364" align="alignnone" width="1326"]
Στα πόσα kilobytes χωράει μια παιδική ανάμνηση; Photo: Words About Games[/caption]
Υπάρχει ένας ιδιαίτερος πόνος, όταν ο χρόνος και η ηλικία αρχίζουν και γίνονται έκδηλα σε αγαπημένες ασχολίες όπως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Όπως αυτά, έτσι και εμείς εξελισσόμαστε σε κάτι άλλο. Πολύ διαφορετικό από τα παιδικά μας χρόνια. Όμως πάντα θα κοιτάμε τον νεότερο εαυτό μας σαν κάτι ιδεατό. Μια πιο χαρούμενη, πιο υγιής και πιο αισιόδοξη έκδοση του εαυτού μας. Πρόκειται για μια οπτική που σταλάζει αναπόφευκτα στην αντίληψη του παρελθόντος, ορίζοντας οτιδήποτε έχει να κάνει με την ενηλικίωσή μας ως ξένο.
Αν υπάρχει λύση σε αυτό το πάζλ, είναι κάτι που διαφεύγει από ανθρώπους εξυπνότερους και πιο εξειδικευμένους από εμένα αλλά και επίσης ξεφεύγει από την θεματολογία αυτού του blog.
Εν τέλει, αν κάτι είναι στην καρδιά σου, τυλιγμένο στις όμορφες αναμνήσεις και φέρνει πίσω κάτι από την χαμένη σου αθωότητα, αξίζει την προσοχή σου. Είτε είναι το αρχικό Xbox ή το Nintendo Entertainment System, κανένας άλλος στο internet δεν έχει λόγο να το ορίσει και κανένας δεν έχει την δύναμη να ξαναγράψει την ιστορία των videogames, που η ανάγκη διατήρησής της είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Live long and Game on.
Είσαι Gamer; To ίδιο και εμείς! Για αυτό έχουμε ό,τι χρειάζεσαι στο Gaming Zone!
Φυσικά και βλέπουμε ακόμα "Τα φιλαράκια".[/caption]
Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα σύνδεση των ανθρώπων με το παρελθόν. Ίσως οι περισσότεροι που μας διαβάζετε να μην έχετε ζήσει στην δεκαετία του 80 και του 90, ακόμα και των 00’s. Ταυτόχρονα, μέσα από τις ταινίες, τη μουσική αλλά και τη μόδα, αναβλύζει μια νοσταλγική εικόνα για περασμένες εποχές και δημιουργούν αυτό που μπορούμε να ονομάσουμε ως ιδεαλιστική νοσταλγία και αφορά κυρίως την αισθητική αλλά και κάποιες lifestyle επιλογές.
Ας μην επεκταθούμε περισσότερο όμως. Για χάρη αυτού του κειμένου, έχουμε, ελπίζω, έναν αρκετά καλό ορισμό του "retro".
Όταν αναφέρει κάποιος το retro gaming συνήθως μας έρχονται στο μυαλό πολύ συγκεκριμένα πράγματα: 8-bit και 16-bit κονσόλες όπως το Super Nintendo, το Master System και το Game Boy, οικιακοί υπολογιστές όπως ο Commodore 64, Amiga, Atari ST και Sinclair Spectrum. Δεν λείπουν τα arcade παιχνίδια (τα γνωστά ουφάδικα) όπως το Street Fighter 2, το Pac-Man και το Bubble Bobble, παιχνίδια σε DOS, Windows 3.11 και Windows 95.
Όπως είπαμε όμως, έχει δημιουργηθεί ένα ιδιαίτερο ζήτημα: Ο χρόνος και η τεχνολογία προχωράνε. Καλπάζουν, θα λέγαμε και αυτό δημιουργεί ενδιαφέρουσες καταστάσεις.
Παίρνοντας για παράδειγμα το πρώτο Xbox, το οποίο γιόρτασε αισίως τα 20 χρόνια του, θα έπρεπε να θεωρείται «ρετρό». Παρ’ όλα αυτά, αν κάποιος το χαρακτηρίσει ως τέτοιο οπουδήποτε στο internet θα δεχτεί σφοδρή αντίδραση από ανθρώπους που υποστηρίζουν το αντίθετο και μάλιστα με πολύ… ενθουσιασμό.
Και είναι αρκετά παράδοξο αν σκεφτεί κανείς ότι στο αρχικό Xbox αλλά και στις κονσόλες ολόκληρης της έκτης γενιάς (PlayStation 2, GameCube) είχαν κυκλοφορήσει «ρετρό συλλογές» από παιχνίδια του Sega Mega Drive: Μιας κονσόλας που εκείνη την εποχή είχε κλείσει μόλις τα 13 χρόνια ζωής.
[caption id="attachment_82361" align="alignnone" width="646"] Μερικά παιχνίδια στην Sonic Mega Collection δεν είχαν κλείσει καν 10ετία (!)[/caption]
Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν το σκεφτεί κανείς: Πως γίνεται το 2001 το Sega Mega Drive να θεωρείται ρετρό στα 13 χρόνια κυκλοφορίας του, ενω το αρχικό Xbox, κλείνοντας τα 20 ολόκληρα χρόνια από την κυκλοφορία του να αποκλείεται από την σφαίρα του retrogaming και μάλιστα με πολλούς παίκτες να είναι αρκετά αυστηροί σε αυτήν την θέση;
Θα μπορούσε να πει κάποιος πως εν τέλει τα χρόνια δεν παίζουν ρόλο. Η συζήτηση μπορεί να επικεντρωθεί στον τρόπο παραγωγής και κατανάλωσης των video games. Και είναι αλήθεια! Από τα 8 και τα 16-bit παιχνίδια που ήταν projects που μπορούσε μια μικρή ταλαντούχα ομάδα να αναπτύξει πλήρως και να κυκλοφορήσει, περάσαμε στην βιομηχανία εκατομμυρίων μέσα σε μόλις 3 γενιές κονσολών. Πρόκειται ένα γεγονός δεν είναι κάτι που μπορεί εύκολα να παραλειφτεί. Αλλιώς φτιάχνονταν τα παιχνίδια στο Sega Mega Drive, αλλιώς στο Nintendo 64 και το PlayStation και αλλιώς στο GameCube και το Xbox. Όπως και οι παίκτες δεν ήταν ίδιοι. Πολλοί από τους σημερινούς «retrogamers» γνώρισαν την τεράστια αυτή αλλαγή στο τέλος της εφηβείας τους αλλά και ως νέοι ενήλικες, ενώ ως παιδιά γνώρισαν τα παιχνίδια όπως υπήρχαν στη «παλιά» τους μορφή.
Ταυτόχρονα η τεχνολογία άλλαξε συντριπτικά. Με την έλευση των 3D γραφικών και την καθιέρωση τους ως νόρμας στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 90, αλλά και την σχετική τους τελειοποίηση στα 00’s, ήταν ξεκάθαρο πως η ανάπτυξη της τεχνολογίας των υπολογιστών άλλαξε άρδην την συγκεκριμένη βιομηχανία.
[caption id="attachment_82362" align="alignnone" width="974"] Το Unreal μας είχε αφήσει άφωνους.[/caption]
Αυτά ίσως για πολλούς να αποτελούν αλάνθαστα σημάδια για το τι θεωρείται retro gaming και τι όχι, όμως πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι και η τωρινή βιομηχανία έχει προκύψει από εξ’ ίσου συντριπτικές αλλαγές στην τεχνολογία και ίσως μεγαλύτερες από εκείνες που ζήσαμε σε ανάλογη χρονική περίοδο στο παρελθόν. Είναι κάτι που έρχεται αναπόφευκτα με τον χρόνο και θα συνεχίσει να εξελίσσεται, όσο υπάρχει ανθρωπότητα και όσο ενδιαφέρεται να αλληλοεπιδρά με τους φανταστικούς ψηφιακούς κόσμους που δημιουργεί. Αυτό συνέβη και στις κονσόλες του παρελθόντος και θα συνεχίσει να συμβαίνει και στο μέλλον.
Δεν είναι τυχαίο βέβαια πως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια δεν υπήρξαν ποτέ στην αφάνεια. Δεν ήταν πάντα τόσο εμφανή στην κυρίαρχη κουλτούρα όσο σήμερα, αλλά δεν ήταν και ποτέ παντελώς «αόρατα». Από την δεκαετία του 1980 – μια δεκαετία που θεωρείται μια από τις «χρυσές» του gaming, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια είχαν ήδη γνωρίσει μεγάλη αναγνώριση. Μην ξεχνάμε τα κινηματογραφικά έργα όπως το “The Wizard” και την πρώτη κινηματογραφική μεταφορά του Super Mario Bros. Στα 90’s αυτή η άνοδος συνεχίστηκε με τα κόμικς να αρχίσουν να μπαίνουν στον χορό, όπως και δεκάδες σειρές καρτούν που ήρθαν να προστεθούν σε ακόμα περισσότερες κινηματογραφικές μεταφορές. Αυτό σημαίνει πως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια δεν έμειναν ποτέ απαρατήρητα από το ευρύ κοινό τα τελευταία 40 χρόνια. Οπότε η πρόοδός τους ήταν και θα είναι πάντα εμφανής και μετρήσιμη.
[caption id="attachment_82363" align="alignnone" width="1081"] Η ατάκα "I love the Power Glove, it's so bad" θα είναι για πάντα αστεία.[/caption]
Πηγαίνοντας όμως στην ρίζα του ζητήματος, βρίσκουμε έναν βασικό και αρκετά πιο σκοτεινό λόγο που μας αρέσει να διαχωρίζουμε το ρετρό στα videogames και μάλιστα τόσο αυστηρά:
Μεγαλώνουμε, και αυτό δεν αρέσει σε κανέναν μας.
Χτυπάει πολύ περίεργα στον ψυχισμό ενός ανθρώπου που ακόμα δεν έχει κλείσει τα 50 έτη της ζωής του να βλέπει την κονσόλα με την οποία μεγάλωσε στο μουσείο, παρέα με την κονσόλα που είχε ως φοιτητής. Με τον ίδιο τρόπο, είναι πολύ διαφορετικό να είσαι ένας ψαγμένος 20άρης που ενδιαφέρεται για την τεχνολογία και την ιστορία, και άλλο ένας 35άρης με το ίδιο ενδιαφέρον. Η δεύτερη περίπτωση (στην οποία ανήκει και ο γραφών) δίνει περισσότερο την εντύπωση ενός ανθρώπου που έχει κολλήσει στο παρελθόν, αδυνατώντας να αντιμετωπίσει την ζοφερή πραγματικότητα του παρόντος και το μέλλον στο οποίο θα είναι στα μετόπισθεν, αφήνοντας τις επόμενες γενιές να παίρνουν τα ηνία. Να γίνεται δηλαδή οι γονείς και οι παππούδες του.
[caption id="attachment_82364" align="alignnone" width="1326"] Στα πόσα kilobytes χωράει μια παιδική ανάμνηση; Photo: Words About Games[/caption]
Υπάρχει ένας ιδιαίτερος πόνος, όταν ο χρόνος και η ηλικία αρχίζουν και γίνονται έκδηλα σε αγαπημένες ασχολίες όπως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Όπως αυτά, έτσι και εμείς εξελισσόμαστε σε κάτι άλλο. Πολύ διαφορετικό από τα παιδικά μας χρόνια. Όμως πάντα θα κοιτάμε τον νεότερο εαυτό μας σαν κάτι ιδεατό. Μια πιο χαρούμενη, πιο υγιής και πιο αισιόδοξη έκδοση του εαυτού μας. Πρόκειται για μια οπτική που σταλάζει αναπόφευκτα στην αντίληψη του παρελθόντος, ορίζοντας οτιδήποτε έχει να κάνει με την ενηλικίωσή μας ως ξένο.
Αν υπάρχει λύση σε αυτό το πάζλ, είναι κάτι που διαφεύγει από ανθρώπους εξυπνότερους και πιο εξειδικευμένους από εμένα αλλά και επίσης ξεφεύγει από την θεματολογία αυτού του blog.
Εν τέλει, αν κάτι είναι στην καρδιά σου, τυλιγμένο στις όμορφες αναμνήσεις και φέρνει πίσω κάτι από την χαμένη σου αθωότητα, αξίζει την προσοχή σου. Είτε είναι το αρχικό Xbox ή το Nintendo Entertainment System, κανένας άλλος στο internet δεν έχει λόγο να το ορίσει και κανένας δεν έχει την δύναμη να ξαναγράψει την ιστορία των videogames, που η ανάγκη διατήρησής της είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Live long and Game on.
Είσαι Gamer; To ίδιο και εμείς! Για αυτό έχουμε ό,τι χρειάζεσαι στο Gaming Zone!
